Lichaamsbeeld: waarom je méér bent dan jouw spiegelbeeld

Alweer een vrijdagnamiddag.
Maar deze keer keek ik wél graag naar het VRT-programma Over mijn lijf.

Vorige week ging het over meerdaags vasten (waar we stevig op reageerden – hier te lezen), en deze week stond een ander thema centraal: lichaamsbeeld.
Een onderwerp dat ons bij Strak Plan bijzonder nauw aan het hart ligt, omdat we dagelijks zien wat een verstoord lichaamsbeeld kan doen met mensen – van onzekerheid en eeuwig diëten tot eetstoornissen en emotioneel lijden.

Wat is lichaamsbeeld eigenlijk?

Lichaamsbeeld gaat veel verder dan wat je ziet wanneer je in de spiegel kijkt.
Het is de mentale voorstelling die je hebt van je eigen lichaam – een complex samenspel van gedachten, gevoelens, overtuigingen en ervaringen.

Het omvat onder andere:

• Wat je denkt over je uiterlijk: Hoe beoordeel je jezelf? Welke woorden gebruik je om je lichaam te beschrijven – positief, kritisch, neutraal? Denk je vaak dat je ‘moet afvallen’ of dat je ‘er niet goed uitziet’?
• Hoe je je voelt in je lichaam: Voel je je thuis in je lichaam, of eerder ongemakkelijk? Heb je vertrouwen in je lijf, of wil je je het liefst verstoppen?
• Wat je lichaam voor jou betekent en kan: Zie je je lichaam als een instrument dat je toelaat om te bewegen, te ervaren, te leven – of eerder als een object dat voortdurend beoordeeld wordt?
• Hoe je gelooft dat anderen naar je kijken: Denk je dat anderen je constant beoordelen op basis van je uiterlijk? Voel je sociale druk om te voldoen aan een bepaald ideaal?

Vaak zit er een groot verschil tussen onze beleving en de realiteit.

We meten onszelf af aan onrealistische schoonheidsidealen; denk aan bewerkte beelden op sociale media, reclame, of de ‘perfecte’ lichamen in de media.
Vervolgens gaan we daar ons eigen lichaam aan spiegelen.
Dit zorgt ervoor dat veel mensen zichzelf negatiever zien dan ze werkelijk zijn.

Onderzoek toont zelfs aan dat wanneer mensen hun ‘ideale lichaam’ mogen kiezen, de meeste mensen voor een slankere versie van zichzelf gaan, zelfs als ze lichamelijk gezond zijn.
Dat zegt veel over de maatschappelijke normen waarin we opgroeien, en hoe diepgeworteld het idee is dat slank zijn beter, mooier of waardevoller is.

Maar een gezond lichaamsbeeld draait niet om perfectie.

Het draait om aanvaarding, respect en verbondenheid met je eigen lichaam; in alle fases en vormen.
Want jouw lichaam is meer dan een uiterlijk: het is jouw thuis, jouw kracht, jouw verhaal.

De rol van sociale media

Sociale media spelen hierin een gigantische rol.
Het aantal likes op een post kan je een kortstondige kick geven – dopamine, het gelukshormoon, wordt geactiveerd.
Maar die bevestiging maakt ook afhankelijk: we worden verslaafd aan de beoordeling van anderen.

En dat begint steeds vroeger.
Denk maar aan de stijging van cosmetische ingrepen zoals botox: tussen 2019 en 2023 nam het gebruik fors toe, en de patiënten worden steeds jonger.
Officieel mag het niet onder de 18 jaar, maar het zegt veel over hoe diep dit schoonheidsideaal al ingebakken zit.

Van uiterlijk naar functie

Bij Strak Plan kijken we verder dan het spiegelbeeld.
Lichaamsbeeld gaat óók over: “Wat kan mijn lichaam allemaal?”

Toch zie je vaak dat mensen hun lichaam voor 90% beoordelen op uiterlijk en maar 10% op functie.
Terwijl je lichaam zoveel méér is dan een vorm of maat: het laat je wandelen, lachen, knuffelen, dansen, ademen.

Daarom dagen wij cliënten uit om positieve dingen te benoemen over hun lichaam – niet alleen esthetisch, maar ook functioneel. Dat kan in het begin lastig zijn, zeker als je jarenlang enkel kritiek hebt gehad.
Maar stap voor stap verschuift de focus: van haat en afwijzing naar mildheid en waardering.

Body positivity: niet de eindhalte

Body positivity heeft veel goeds gebracht, maar let op: ook daar ligt de nadruk vaak nog steeds op het uiterlijk.
Het risico is dat je blijft vastzitten in dezelfde strijd: mooi versus lelijk, slank versus dik.

Bij Strak Plan pleiten we liever voor body neutrality: je lichaam hoeft niet “perfect” te zijn om goed genoeg te voelen.
Je lichaam is vooral een instrument om in te leven, te bewegen, te genieten.

Wat helpt om je lichaamsbeeld te verbeteren?

• Wees kritisch op je social feed: volg profielen die je inspireren en je een goed gevoel geven. Ontvolg de accounts die je onzeker maken.
• Zoom uit van het uiterlijk: focus op wat je lichaam allemaal kan. Wat is de functie van jouw lichaam(sdelen)?
• Doorbreek zwart-witdenken en ga aan de slag met denkfouten: als je ooit bent gaan geloven dat je “te dik” bent, blijf je dat vaak zien. Daag die overtuiging uit.
  “Als ik niet slank ben, ben ik niet gezond.” → Gezondheid is veel meer dan een cijfer op de weegschaal of een kledingmaat.
  “Ik moet eerst afvallen voor ik gelukkig kan zijn.” → Geluk is niet afhankelijk van je gewicht, maar van hoe je naar jezelf kijkt en hoe je leeft.
• Oefen mildheid: besef dat je lichaam zoveel meer is dan cijfers of uiterlijke kenmerken. Het draagt je elke dag, laat je voelen, bewegen, lachen en leven. Je waarde hangt niet af van een weegschaal of een spiegel.

En jij?

Hoe kijk jij naar je lichaam? Zie je vooral de “fouten”, of lukt het je ook om mildheid en waardering te voelen?
Veel mensen maken zichzelf mentaal pijn door zo hard te zijn voor hun lichaam. En precies dat willen we bij Strak Plan doorbreken.

In ons Emotie eten- traject gaat het niet om kilo’s verliezen.
Het gaat onder andere over het herstellen van je relatie met voeding, het aanpakken van emotie-eten én het werken aan een gezonder lichaamsbeeld.
Want het één kan je niet los zien van het ander.
Je lichaam verdient zachtheid, niet eindeloze kritiek.

Bij Strak Plan helpen we je die balans te verschuiven.
Niet met strenge diëten of verboden lijstjes, maar door stap voor stap te bouwen aan een gezonde relatie met eten, jezelf én je lichaam.

💬 Wil je dit zelf ervaren? Plan jouw Intakegesprek in en start vandaag nog jouw traject!
Liever mailen? Mail je hulpvraag naar [email protected].

Door Leen Seminck | Oprichter en CEO Strak Plan & Penstripe

www.strak-plan.be

Volg ons op Instagram & Facebook

Dagelijkse inspiratie, tips en recepten | Instagram & Facebook.